Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırlanan Aralık 2021 dönemine ait “sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporu yayınlandı.

Raporda şu ifadeler kullanıldı:

Üç büyük ilde de satış fiyatı artış hızı yükseliyor
Satılık konut cari fiyatlarındaki yıllık artış oranının Türkiye genelinde olduğu gibi üç büyük ilde yükseldiği görülmektedir  Satılık konut cari fiyatındaki yıllık artış oranı İstanbul’da yüzde 105,6, Ankara’da yüzde 82,1 ve İzmir’de yüzde 76,6 olmuştur. Satılık konut m2 ortalama fiyatları İstanbul'da 9.642 TL’ye, Ankara'da 4.400 TL’ye ve İzmir'de 7.567 TL’ye yükselmiştir.

Temmuz’dan itibaren İstanbul’daki satış fiyatlarının Ankara’ya ve İzmir’e göre daha yüksek olduğunu önceki raporumuzda belirtmiştik. Bu durum Aralık’ta devam etmiş ve İstanbul’daki satış fiyatı artış oranı diğer büyükşehirlerdekine kıyasla daha hızlı yükselmiştir. Yıllık satılık fiyat artış oranı geçen aya göre İstanbul’da 38,9 puan, Ankara’da 33,3 puan, İzmir’de ise 24,3 puan artmıştır.

Büyükşehirlerde konut satış fiyatları artışlarında farklılık
Tablo 1, ilan satış fiyatlarının büyükşehirler düzeyinde ölçülen en yüksek ve en düşük yıllık değişimlerini göstermektedir. İlan satış fiyatları Aralık’ta da geçen yılın aynı ayına göre bütün büyükşehirlerde artmıştır. Satılık konut m2

fiyatlarında en hızlı artışın görüldüğü iller; Mersin (yüzde 120,7), Diyarbakır (yüzde 110,1), Aydın (yüzde 108,3), Şanlıurfa (yüzde 107,9) ve Antalya’dır (yüzde 106,3). En düşük artış oranının hesaplandığı iller ise Ordu (yüzde 67,1), Manisa (yüzde 66,4), Erzurum (yüzde 61,4), Van (yüzde 60,3) ve Malatya (yüzde 59,4) olmuştur

Reel konut fiyatlarında artış hızı geçen aya göre yükseldi
Şekil 2, ülke genelindeki enflasyondan arındırılmış (reel)satılık konut fiyatlarındaki yıllık değişim oranını göstermektedir. Temmuz’daki uzun bayram tatiline bağlı olarak düşen reel konut satış fiyatlarındaki artış oranı, takip eden dönemde hızlanarak yükselmiştir. Yıllık reel fiyat artış hızı Aralık’ta yüzde 40,4’e yükselerek raporlarımızda incelediğimiz dönemdeki en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

Ülke genelindeki reel satış fiyatları, 2017 Eylül’den başlayarak uzun süre düşüş kaydettikten sonra 2019 sonbaharından itibaren yatay seyretmiş, 2020 Mayıs’tan sonra ise yükselişe geçerek önceki dönemlerdeki kayıplarını telafi etmeye başlamıştı. İlk kez Temmuz’da satılık konut reel fiyatlarının 2017 Eylül’deki başlangıç seviyesini yakaladığını belirtmiştik.1 Temmuz’dan sonra satılık konut reel fiyatlarının yükselen hızda artmaya devam ettiği görülmektedir. Aralık verilerine göre satılık konut reel fiyat endeksi 2017 Eylül dönemindeki değerini yüzde 30 aşmıştır.

Üç büyük ilde de reel satış fiyat artış hızı yükseliyor Ülke genelinde olduğu gibi reel satış fiyatı artış hızının üç büyük ilde yükseldiği görülmektedir. Satılık konut reel fiyatları bir önceki aya göre üç büyük ilde de artarken İstanbul’da ölçülen artış oranı diğer illerdekine göre daha yüksek olmuştur. Geçen aya göre reel satış fiyatlarındaki artış oranı İstanbul’da 15,2, Ankara’da 10,1, İzmir’de ise 4,9 puan yükselmiştir. Böylece satılık konut reel fiyatlarındaki yıllık artış oranı İstanbul'da yüzde 54,9, Ankara'da yüzde 34,2 ve İzmir'de yüzde 31,8 olmuştur. Enflasyondan arındırılmış fiyat seviyesini gösteren reel satış fiyatları Ankara’da ve İzmir’de 2021 Ocak ayında 2017 Eylül’deki referans seviyelerine ulaşırken İstanbul’daki reel satış fiyatları Eylül’de referans seviyesine ulaşmıştı (Şekil E2). Son verilere göre satılık konut reel fiyatları 2017 Eylül’deki seviyesine göre İstanbul’da yüzde 37,4, Ankara’da yüzde 32,9 ve İzmir’de yüzde 32,5 oranında yüksek olduğu görülmektedir.

Satılık konut piyasası üç büyük ilde de durağanlaşıyor
Üç büyük ildeki satılan konutların, toplam satılık ilan sayısına oranı Ankara’da ve İstanbul’da düşerken İzmir’de değişmemiştir. Geçen aya göre satılan konutların toplam satılık ilan sayısına oranı İstanbul'da 1,7 puan, Ankara’da ise 0,3 puan azalmıştır. Aralık verilerine göre bu gösterge İstanbul’da yüzde 11,2, Ankara’da yüzde 13,6, İzmir’de ise yüzde 11,5 olmuştur.

Üç büyük ildeki konut arzı ve talebi incelendiğinde bu illerde de geçen aya kıyasla hem konut arzının hem de konut talebinin düştüğü gözlemlenmektedir. Satılık ilan sayısı İstanbul'da yüzde 9,2 (199 binden 181 bine), Ankara'da yüzde 7,5 (70 binden 65 bine), İzmir'de ise yüzde 8,3 (62 binden 57 bine) gerilemiştir. Satılan konut sayısı ise bir önceki aya göre İstanbul'da yüzde 21,3 (26 binden 20 bine), Ankara'da yüzde 9,8 (9.831’den 8.869’a), İzmir'de ise yüzde 8,5 (7.143’ten 6.538’e) düşmüştür. Satılan
konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranının İstanbul ve Ankara’da düşmesinin sebebi bu illerdeki konut talebindeki düşüşün yüksek olmasıdır. Öte yandan, İzmir’de konut arzı ve konut talebi birbirlerine yakın oranda düştükleri için bu gösterge İzmir’de değişmemiştir.